Jaarlijkse budgetten wijzigen beperkt

Een belangrijke factor voor de financiële positie vormt altijd de ontwikkeling van de Algemene uitkering. De Meicirculaire 2023 laat een verhoging van het rijksbudget zien voor Bronckhorst om de gestegen kosten voor goederen en lonen op te vangen.

In onderstaand overzicht staan de wijzigingen in budgetten na de Perspectiefnota 2024-2027 en de Meicirculaire 2023:

positief = minder uitgaven; negatief = meer uitgaven

De indexering van kosten en stijgende salarissen vragen meer dan € 4 mln

Voor de kosten van indexering en loonstijgingen krijgen we een vergoeding van het Rijk via de Meicirculaire 2023. Het overige deel komt vanuit de begrotingsruimte. De totale indexering vraagt € 2 mln en de loonstijging € 2,2 mln.

De stijgende Algemene uitkering gaat op aan loon- en prijsstijgingen

Jaarlijks houdt het Rijk rekening met een loon- en prijscomponent bij de bepaling van de Algemene uitkering. Wat we niet gebruiken voor de compensatie van loon- en prijsstijgingen vermelden we al in de Actieve informatievoorziening over de Meicirculaire in juli 2023.
We zien dat we vanaf 2026 gaan inleveren. We volgen de lijn van de VNG om nu daarvoor niet met oplossingen te komen. Met de gekozen strategie in de programmabegroting 2023-2026 lossen we al eenmalig € 2 mln op met de gespaarde bedragen in 2023 tot en met 2025. Hoe het uiteindelijk gaat worden, weten we niet omdat de gemeentefinanciën ook controversieel is verklaard. Tot die tijd benoemen we de gewijzigde systematiek en de eventuele consequenties in de risicoparagraaf (2.2.2).

De vervangingsinvesteringen vragen meer voorbereidingstijd

In deze programmabegroting ziet u ook dat de latere of vroegere start van vervangings-investeringen uit 2022 en 2023 tot een ander beslag op de begrotingsruimte leiden, deels als gevolg van gebrek aan (levering van) materiaal en menskracht. De langere voorbereidingstijd betekenen lagere kapitaallasten voor 2024 t/m 2026. De actualisatie volgt de uitkomsten van de Jaarstukken 2022.

We schuiven de horizon voor de Investeringsagenda op met een jaar

Voor de Investeringsagenda zijn de voorstellen uitgewerkt; het merendeel van het kredietbedrag heeft een concrete bestemming. Besluitvorming met een eerdere of latere besteding leidt ertoe dat het geraamde voordeel na 2024 anders wordt. Vanuit de Investeringsagenda beginnen de eerste investeringen te lopen voor de VO Vorden (voorbereiding), reconstructies (Steenderen) en multifunctionele accommodatie Keijenborg (eenmalige bijdrage).

De verbonden partijen vragen ook hogere bijdragen

Ook onze verbonden partijen vragen meer bijdrage voor de loon- en prijsstijgingen. Zo is voor de Veiligheidsregio € 182.000 meer nodig en voor de GGD € 69.000.

Vervangingsinvesteringen

Voor de begroting maken de lasten van het vervangingsinvesteringen deel uit van de geautoriseerde budgetten per programma. De investeringen van de Investeringsagenda hebben niet die directe goedkeuring voor uitvoering. Voor ieder voorstel van de Investeringsagenda ontvangt u van ons een afzonderlijk raadsvoorstel waarin de uitwerking van die opgave staat en de totale financiering daarvan. In de programmabegroting en in de jaarstukken maken we duidelijk hoe de Investeringsagenda (3.3.3) zich ontwikkelt.

We noemen de vervangingsinvesteringen en de geraamde projecten gedetailleerd bij de programma’s (2.1) en Algemene dekkingsmiddelen en overhead (3.1.2) bij het onderdeel 'Wat mag het kosten'.

De investeringen zijn als volgt over de programma's verdeeld:

Geplande investeringen (exclusief Investeringsagenda)

+ = stijging budget; - = daling budget

Reserves

De Algemene reserve zetten we in voor investeringen die bijdragen aan onze doelen. Voor de inhoudelijke toelichting op de omvang van de Algemene reserve verwijzen we naar de toelichting op de balanspositie (3.3.2). De projecten met een bijdrage uit de Algemene reserve voldoen aan de bestedingscriteria volgens de nota Reserves en voorzieningen Bronckhorst.

Hieronder leest u hoeveel kosten we dekken met een bijdrage vanuit de Algemene reserve of bestemmingsreserves en hoe ze over de programma's zijn verdeeld:

Geplande projecten

+ = gebruik van reserve; - = bedrag naar reserve

De reserves gebruiken we voor de Investeringsagenda (die we bij de feitelijke uitvoering verdelen over de verschillende programma's) en de kapitaallasten voor het gemeentehuis en de werf in Hengelo (dekkingsmiddelen en overhead). Voor de dekking van de kapitaallasten van de Investeringsagenda gebruiken we de gelijknamige bestemmingsreserve. De ontwikkelingen binnen de Investeringsagenda vindt u verderop in dit hoofdstuk bij 'Investeringsagenda'. De Algemene reserve loopt uiteindelijk af naar de solvabiliteitsgrens van 30% van het totale vermogen.
In oktober legden we de totale Investeringsagenda van € 42,6 mln aan uw raad voor waarmee we de komende jaren Bronckhorst op het gebied van onderwijs, sport, bedrijventerreinen en leefbaarheid meer aantrekkelijk en toekomstbestendig maken.